Uszkodzenie, zerwanie, więzadeł w kolanie najczęściej spotykane jest u osób uprawiających sport i jest wynikiem przeciążenia stawu kolanowego np. podczas podskoku czy biegania z nagłymi zmianami kierunku. Nie jest to jednak regułą . Nie wiele osób wie, że uszkodzenie więzadeł może nastąpić podczas tak prozaicznych czynności jak wysiadanie z autobusu/tramwaju czy tez samochodu. Każde nieprawidłowe ustawienie kolana wraz z odpowiednio działająca na nie siłą może w niesprzyjających warunkach powodować uszkodzenie więzadła.
Urazowi kolana towarzyszy ból i szybko postępująca opuchlizna.
Co powinno się zrobić zrobić po urazie:
1. Przyłożyć okład z lodu (UWAGA – nie bezpośrednio na skórę – lód czy bardzo zimny kompres należy owinąć szmatką)
2. Udać się do lekarza w celu postawienia prawidłowej diagnozy (wykonanie RTG oraz rezonansu) oraz skierowania na leczenie/rehabilitację.
Nie lekceważmy bólu i nie starajmy się go “przeczekać”.
Jeśli nie zostaniemy skierowani od razu na operację to należy się liczyć z tym, że będzie ona możliwa dopiero po kilku miesiącach po zmniejszeniu się opuchlizny i stanu zapalnego.
Co do konieczności wykonania samej operacji to wśród lekarzy zdania są podzielone. Jedni uważają ją za zbędną, drudzy zalecają jej przeprowadzenie. Jeśli jednak ktoś prowadzi aktywny tryb życia czy uprawia sport to operacja – rekonstrukcja więzadeł – wydaje się jedynym wyjściem. Można zaleczyć uszkodzony staw jednak zerwane więzadła same się nie odbudują.
Jeśli jednak nasz uraz kolana początkowo nie zostanie zoperowany to musimy pamiętać aby po urazie nie obciążać nogi – kupmy lub wypożyczmy kule. Wskazane jest też zaopatrzenie się w ortezę w celu stabilizacji chorego stawu.
Początkowa faza leczenia ma na celu zmniejszenie stanu zapalnego kolana i powrót do jego “normalnego” funkcjonowania (zginania).
W tym wypadku szczególnie wskazana jest pomoc fizjoterapeuty, który pokaże odpowiednie ćwiczenia i pokieruje dalszym przebiegiem rehabilitacji.
Rehabilitacja po operacji jest niezwykle ważnym elementem, który często zaniedbywany z powodu niewiedzy pacjenta powoduje, że nasz powrót do zdrowia może trwać wiele miesięcy. Nieużywany staw szybko traci swoją elastyczność , a mięśnie nogi wiotczeją co jeszcze bardziej wydłuża i komplikuje rehabilitację.
Rehabilitant powinien pojawić się w pierwszym dniu po operacji i dać pierwsze zalecenia . Wiele osób wychodząc, ze szpitala nawet nie wie, że od razu powinny rozpocząć proces powrotu do zdrowia. Kolejną przeszkodą jest okres oczekiwania na przyjęcie do przychodni rehabilitacyjnej.
WAŻNE – jeśli termin rehabilitacji w przychodni jest długi , a Ty masz taką możliwość to skorzystaj z prywatnych usług rehabilitanta.
Pomocna w ćwiczeniu biernego zginania kolana (zginanie bez udziału pozostałych mięśni) będzie także szyna CPM, dzięki której będzie możliwe szybsze dojście do zdrowia. Ćwiczymy wówczas kolano kilka razy dziennie bez konieczności codziennych wizyt u fizjoterapeuty. Konieczność zastosowania szyny wraz z jej ustawieniami powinien nam podpowiedzieć nasz rehabilitant.
W zależności od stopnia uszkodzenia i szybkiej decyzji o rehabilitacji do zajęć możemy powrócić już po ok 2 miesiącach od operacji. Nie ma oczywiście mowy o bieganiu ale chodzenie nie powinno w tym okresie już sprawiać większych problemów.
Powyższe informacje dotyczą “standardowego” uszkodzenia/zerwania więzadeł (ACL). Przy poważnejszych urazach połączonych z dodatkowymi uszkodzeniami cały proces dochodzenia do sprawności może wyglądać trochę inaczej i znacznie się wydłużyć.