Niektóre objawy występujące u człowieka mogą sugerować, że jest on chory na astmę. Do najbardziej charakterystycznych należą: silny, suchy i duszący kaszel, napadowa duszność, świszczący oddech. Jednak nie zawsze powyższe objawy mogą sugerować zachorowanie na astmę. Czasami mogą występować przy innych chorobach, dlatego też zawsze występowanie objawów chorobowych powinno nas skłonić do wizyty u lekarza. Tylko lekarz na podstawie przeprowadzonego wywiadu, opisanych objawów i zleconych specjalistycznych badań może postawić odpowiednią diagnozę.
Do podstawowych badań jakie zleci lekarz i które mają na celu potwierdzenie zachorowania na astmę i wykluczenia innych chorób o podobnych dolegliwościach należą: spirometria, spirometryczna próba rozkurczowa, rtg klatki piersiowej, testy skórne, stężenie IgE w surowicy, gazometria i pulsoksymetria.
Spirometria
Spirometria jest najważniejszym badaniem pozwalającym obiektywnie ocenić czynność płuc. Służy do pomiaru pojemności życiowej płuc, a mówiąc bardziej prostym językiem, badanie pokazuje jaką ilość powietrza można wydmuchać z płuc po nabraniu maksymalnego wdechu. Spirometria polega na ocenie pomiaru ilości wdychanego i wydychanego powietrza, jak również szybkości jego przepływu w drogach oddechowych.
U większości chorych na astmę wynik badania jest prawidłowy. Tylko u nielicznych osób udaje się potwierdzić poprzez badanie, skurcz oskrzeli. W tym wypadku dochodzi do zmniejszenia wydechowej objętości płuc.
Jak wygląda badanie?
Pacjent przed badaniem nie może:
palić papierosów, ani pić alkoholu.,
zakładać ubrania krępującego ruchy tułowia,
na 2 godziny przed badaniem nie jeść obfitych posiłków,
bezpośrednio przed badaniem nie może wykonywać intensywnego wysiłku fizycznego.
Spirometrię wykonuje się w pozycji siedzącej. Należy siedzieć prosto i nie garbić się. Osoba badana oddycha przez ustnik aparatu. Podczas badania nos jest zaciśnięty. Oddychać można tylko przez ustnik. Na początku należy oddychać spokojnie, a następnie badany musi wykonać powolny jak największy wdech i maksymalny wydech. Czynność musi być powtórzona od 2 do 4 razy. Podczas mierzenia natężonego wydechu należy wykonać maksymalny wdech, a później dynamiczny wydech, który powinien trwać około 6 sekund. Czynność powinna być powtórzona przynajmniej 3 razy.
Próba rozkurczowa
Badanie to jest badaniem powtórzonym po spirometrii. Wykonuje się je po podaniu leku rozkurczającego oskrzela, na przykład salbutamolu. Na początku wykonuje się spirometrię, a następnie inhalowana jest potrzebna ilość leku. Po określonym czasie, przeważnie 15 minut, spirometria jest powtarzana.
Próby prowokacyjne
Próby prowokacyjne są przeprowadzane za pomocą spirometru i mają na celu ocenę reakcji układu oddechowego na różne substancje. Za ich pomocą ocenia się reaktywność oskrzeli. Najczęściej podczas badania choremu inhaluje się ocenianą substancję we wzrastających stężeniach. W następnej kolejności co pewien czas okresowo powtarzana jest spirometria w celu oceny reakcji płuc.
Rtg klatki piersiowej
Rentgen klatki piersiowej razem z tomografią komputerową klatki piersiowej to jedne z podstawowych badań wykonywanych przy diagnostyce chorób układu oddechowego. Jednak nie mają one większego znaczenia jeżeli chodzi o opiekę nad chorym na astmę.
Testy skórne
Testy skórne należą do najważniejszych badań jakie wykorzystuje się w diagnostyce alergii. Dzięki nim można w prosty, bezpieczny i szybki sposób potwierdzić uczulenie na alergeny. Testy mogą być: śródskórne, punktowe i płatkowe.
Testy śródskórne polegają na wstrzyknięciu śródskórnym małej ilości alergenu. Badanie nie jest bolesne.
Testy punktowe polegają na nałożeniu na skórę kropelek zawierających alergen i delikatnym nakłuciu skóry igłą. Ten rodzaj testów jest bardziej bezpieczny, ale mniej czuły.
Testy płatkowe polegają na nałożeniu na skórę krążka bibuły nasączonego roztworem z alergenem.
Stężenie IgE w surowicy.
Przeprowadzone badanie pomaga lekarzowi rozpoznać chorobę. Oznaczenie całkowitego IgE pozwala ocenić czy choroba ma podłoże alergiczne. Wszystkie badania wykonuje się głównie po to, aby wykluczyć inne choroby, które mogą powodować kaszel i duszności.