Amerykański magazyn The Journal of Patient Safety podaje, że w USA każdego roku między 210 a 440 tysięcy pacjentów trafiających do szpitala narażona jest na lekarskie zaniedbania, które w konsekwencji doprowadzić może do ich śmierci. Błędy medyczne są na trzecim miejscu w rankingu przyczyn śmierci Amerykanów. W 2012 roku wysokość wypłaconych w Stanach Zjednoczonych odszkodowań z tytułu błędów medycznych wyniosła aż 3,6 miliarda dolarów. Zaś wyrok w tej sprawie korzystny dla pacjenta wydawany był mniej więcej co 43 minuty.
W USA wiele firm prawniczych specjalizuje się właśnie w pozwach związanych z błędami medycznymi, przez co ich działania są wysoce skuteczne. Co warto podkreślić, ponad 90% pozwów rozpatrywanych na korzyść pacjenta kończy się ugodą – zanim sprawa trafi jeszcze na wokandę. I choć w ostatnich latach zanotowano niemal 40% spadek wypłacalności odszkodowań, to powyższy przykład pokazuje, że są to nadal bardzo wysokie stawki. Lekarze w związku z tym chętnie wykupują polisy pokrywające roszczenia odszkodowawcze za ewentualne błędy medyczne przez nich popełnione.
Błędy medyczne i pozwy w Polsce
Statystyki prowadzone przez Stowarzyszenie Pacjentów „Primum non nocere” wskazują, że w Polsce każdego roku dochodzi do ok. 20 000 błędów medycznych.
Jeszcze kilka lat temu odsetek osób pozywających lekarzy za błąd w sztuce był bardzo znikomy i wynosił ok. 10% pokrzywdzonych. Skuteczność pozwów zaś również była niewielka – tylko ok. 2% pacjentów uzyskiwało odszkodowanie (wcześniej wskaźnik wynosił jedynie 0,3% – zgodnie z danymi Stowarzyszenia).
Dziś jednak sytuacja powoli zaczyna się zmieniać. Obserwujemy stały wzrost – zarówno, jeśli chodzi o skargi pacjentów, jak i pozwy sądowe, a liczba orzeczonych kar zwiększa się o ok. 20-30% rocznie. Wzrasta również zainteresowanie mediów przypadkami błędów medycznych –i świadomość społeczna wiążąca się z możliwością dochodzenia swoich praw.
Czy już wkrótce ilość pozwów za błędy medyczne w Polsce dogoni statystyki amerykańskie? Trudno ocenić, jak szybko się to stanie. Możemy jednak z całą pewnością powiedzieć, że pacjenci coraz więcej wiedzą o swoich prawach, co pozwala im skuteczniej walczyć o odszkodowania z tytułu zaniedbań i błędów. Ponadto powstaje wiele stowarzyszeń i fundacji, które walkę tę wspomagają. Można się zatem spodziewać, że liczba pozwów najbliższej przyszłości znacznie się zwiększy.
Dlatego też lekarze powinni zadbać o konsekwencje skarg, wykupując polisy ubezpieczeniowe. Co prawda one nie uchronią przed popełnianiem błędów medycznych, ale będą w stanie pokryć koszty roszczeń odszkodowawczych.